Neno Fupi La Leo: Mjinga Na Mpumbavu..

Ndugu Zangu,

Nilikuwepo pale Viwanja vya Jangwani. Nilipomsikia Ben Mkapa akiwaita wapinzani ' Wapumbavu na Malofa', basi, nikajua hiyo ndio ingekuwa ' Habari ya Mjini'. Nilikuwa sahihi. Ni kwa vile aliyetamka hayo alikuwa Ben, Rais Mstaafu.

Na hakika, mitaani huko nimekutana na watu wanaohangaika sana hata kuingia kwenye kamusi ya Kiswahili kuona tafsiri ya maneno aliyotamka Ben, kama ni matusi au la!

Katika hili, yaweza pia kusemwa, kuwa Ben amechangia kupromoti lugha ya Kiswahili. Na hakikatafsiri zaweza kuwa nyingi, na hasa katika wakati huu wa joto la kisiasa linalopanda. Tukianza na Lofa, ina tafsiri ya mtu aliyefilisika,kupungukiwa mtaji na hata mwenye kutembea akipoteza muda. Yaweza pia kutafsiriwa kuwa kufilisika kisiasa. Inategemea na imetamkwa katika muktadha gani. Chimbuko lake ni kwenye kimombo; ' wasting time'- Are you loafing, you better hurry up and do! ....

Naam, mapambano ya kisiasa, na hususan kwenye kampeni za uchaguzi huwa na sura ya mikakati inayyofanana na ya mapambano ya kijeshi. Na kwenye vita kinachopelekea ushindi ni vitu vitatu; Silaha bora, uwezo wa wapiganaji na propaganda.

Huenda si wengi wenye kukumbuka kuwa Ben Mkapa alipata kuwa Waziri wa Mambo ya Nchi za Nje kwenye kipindi ambacho Tanzania ilikuwa vitani dhidi ya Idd Amin.

Ni Ben Mkapa aliyeongoza vita vya propaganda dhidi ya Idd Amin, dunia ikaaminishwa kuwa Tanzania ilikuwa na sababu, uwezo na nia ya kumpiga Idd Amin. Ni kwenye kipindi kile cha vita, na kazi ya fasihi kwenye lugha ya vita ilifanywa na watu wa aina ya Ben Mkapa na Paul Sozigwa na iliyotumika vema kwenye propaganda za kimapambano. Ndio, ikamfanya Idd Amin aonekane si lolote si chochote.

Nini basi tofauti ya Mjinga na Mpumbavu?

Marehemu Mzee Jongo alipata kutamka; ” Kusoma sio kuufuta ujinga, bali ni kuupunguza”. Kila mwanadamu ana ujinga wa jambo moja au mia moja. Kuwa na ujinga wa jambo si kosa, hata Profesa anaweza asijue namna ya kuchochea kuni za kuchomea hindi bichi likachomeka. Kijana wa darasa la saba anaweza kuwa hodari wa jambo hilo kumshinda Profesa.

Lakini, upumbavu ni ile hali ya mwanadamu kufanya jambo isivyotakiwa huku akiwa na uelewa wa namna ya kufanya inavyotakiwa. Huo ndio upumbavu.

Hoja ya Ben kama ametukana au la, inabaki kuacha uwanja wazi wa tafsiri kwa anayetaka kutafsiri anavyotaka yeye, bila kuacha kuzingatia, kuwa tumo kwenye joto la kisiasa linalopanda. Na ndio utamu wa fasihi pia..!

Ukumbi wenu wajumbe kujadili.