Mfumo
wa uandikishaji vyeti vya kuzaliwa huko nchini Tanzania kwa kutumia
simu za mkononi ulioanzishwa na mamlaka ya uzazi na vifo nchini humo
RITA mwaka 2013 umepunguza idadi ya watoto wengi wenye umri wa chini ya
mitano ambao hawakuwa na vyeti hivyo.
Hata
hivyo, zaidi ya asilimia 80 ya watoto wa vijijini chini ya umri wa
miaka mitano nchini Tanzania bado hawana vyeti vya kuzaliwa. Hali hiyo
ni matokeo ya wazazi waliowengi kujifungua majumbani na kushindwa
kufuatilia jinsi ya kuweza kujiandikisha kutokana na umaskini, umbali wa
vituo, na uelewa mdogo wa faida zake.
Kumiliki
cheti cha kuzaliwa Tanzania ni jambo muhimu. Mtoto anapata haki za
msingi na kufurahia matunda ya nchi yake iwapo atakuwa ametambulika
kihalali katika nchi aliyozaliwa.
“Tangu
wazazi wangu walipofariki nilipokuwa mdogo sikuweza kupata cheti changu
cha kuzaliwa na hakukuwa na mtu muhimu wa kufuatilia cheti changu, hivi
sasa nahitaji kusoma, kupiga kura, kadi ya utambulisho wa taifa na
misaada mingi ya kunikwamua kimaisha lakini nilikosa huduma hizo mwanzo,
hivyo nimekua mkubwa wa kujitegemea nitafanya jitahada nipate haki
yangu ya msingi”, anasema binti Innocensia Leizer mwenye umri wa miaka
18..
Vyeti
hivi pia vinafaida katika Elimu,ambapo mtoto hawezi kupata elimu ya
aina yeyote kuanzia ngazi ya msingi mpaka chuo kikuu kama hatokuwa na
cheti cha kuzaliwa. Pia ni muhimu katika kutafutia hati za kusafiria
(Passport),hakuna sheria inayoruhusu mtu kupata passport kama hana cheti
cha kuzaliwa, hii inasaidia kutambua kama muombaji anatambulika na
serikali ya Jamuhuri wa Muungano wa Tanzania.
Katika
huduma za afya cheti hiki pia ni muhimu kwenye masuala ya afya, baadhi
ya huduma za kiafya hazipatikani bila ya cheti cha kuzaliwa.
Vitambulisho vya utaifa na vya kupigia kura; vitambulisho hivi ni muhimu
kwa matumizi ya ndani na nje ya nchi, hauwezi kupata kadi yako ya
utambulisho wa taifa pasipo na cheti cha kuzaliwa,hivyo hiki ni cheti
mhimu sana.
Chanzo: BBC SWAHILI.
