Kikao cha Baraza la Usalama la Umoja wa Mataifa kuhusu mgogoro wa Burundi

Nchi 15 wanachama wa Baraza la Usalama la Umoja wa Mataifa jana zilichunguza mgogoro wa Burundi katika kikao chao cha faragha. Awali mwakilishi wa Russia katika Baraza la Usalama la Umoja wa Mataifa alisusia hatua yoyote ya kuchukuliwa msimamo wa upande mmoja dhidi ya Rais Pierre Nkurunziza wa Burundi. Mwakilishi wa Russia anaamini kuwa Baraza la Usalama la Umoja wa Mataifa halipasi kuingilia masuala yanayohusiana na katiba za nchi au kukiuka mamlaka ya kujitawala nchi mbalimbali. Kikao hicho cha Baraza la Usalama kuhusiana na mgogoro wa Burundi kimefanyika kufuatia ombi lililotolewa na Francois Delattre, mwakilishi wa Ufaransa katika baraza hilo.

Wakati huo huo Shirika la Kuhudumia Wakimbizi la Umoja wa Mataifa (UNHCR) limetangaza kuwa raia karibu elfu 50 wa Burundi wameikimbia nchi hiyo na kuelekea katika nchi jirani. Takwimu za UNHCR zinaonyesha kuwa raia wa Burundi wanaokaribia elfu 25 wamewasili Rwanda, 7700 wamekimbilia Tanzania na wengine 8000 wameelekea katika mkoa wa Kivu ya Kusini  huko mashariki mwa Jamhuri ya Kidemokrasia ya Kongo. Wakimbizi wengi wa Burundi wamekiri kuwa wameikimbia nchi yao kwa kuhofia kukandamizwa na na mashambulizi ya wanamgambo na wafuasi wa chama tawala cha CNDD-FDD. Vijana hao wafuasi wa chama tawala wanaojulikana kwa jina la "Imbonerakure" wanatuhumiwa kuchochea ghasia na kuuwa raia wa Burundi.

Katika mazingira hayo, wakuu wa vyama vya upinzani na wawakilishi wa serikali ya Burundi pia jana walikutana kwa mara nyingine na kufanya mazungumzo. Mazungumzo hayo yamefanyika lengo likiwa ni kufikia mwafaka ili kusitisha maandamano ya wananchi dhidi ya serikali ambayo yalianza huko Bujumbura mji mkuu wa Burundi tangu tarehe 25 mwezi Aprili. Uamuzi wa Rais Pierre Nkurunziza ya kutangaza nia yake ya kuwa mgombea wa chama tawala katika uchaguzi wa Rais uliopangwa kufanyika tarehe 26 mwezi Juni mwaka huu umekabiliwa na upinzani mkali kutoka kwa vyama vya upinzani, makundi ya kiraia na hata watu wa kabila la Wahutu ndani ya chama tawala cha CNDD-FDD.

Watu wasiopungua 18 wakiwemo polisi kadhaa, wamepoteza maisha katika ghasia zilizoibuka kati ya vikosi vya polisi na waandamanaji wanaopinga hatua ya Rais Nkurunziza ya kugombea kiti cha urais kwa muhula mwingine wa tatu. Vyama vya upinzani Burundi vimewatolea wito wafuasi wao kufanya maandamano ya amani dhidi ya kile walichokiita kuwa ni mapinduzi, tangu Rais Nkurunziza atangaze uamuzi wake huo. Vikosi vya usalama vya Burundi pia mbali na kuyakandamiza maandamano ya wananchi, vimemtia mbaroni Pierre Mbonimpa mmoja wa viongozi wa jumuiya za kiraia nchini humo.

Jenerali Gabriel Nzigama Waziri wa Usalama wa Ndani wa Burundi amewatuhumu waandamanaji kuwa wanafanya vitendo vya kigaidi. Hata hivyo Jenerali Gaciyabwenge ambaye ni Waziri wa Ulinzi wa Burundi ametangaza kuwa jeshi la nchi hiyo halipendelei upande wowote katika mivutano inayoendelea kati ya waandamanaji na vikosi vya usalama. Baada ya Waziri wa Ulinzi wa Burundi kutamka hayo, Mkuu wa Majeshi ya Burundi pia aliwataka wanajeshi nchini kuwa watiifu kwa serikali. 

Mivutano ya kisiasa nchini Burundi imeshtadi tangu tarehe 5 mwezi huu baada ya majaji sita wa Mahakama ya Katiba kumuidhinisha Rais Nkurunziza kuwa mgombea katika uchaguzi ujao. Jaji wa saba wa mahakama hiyo ambaye hakuwa tayari kumuidhinisha Nkurunziza, amekabiliwa na  mashinikizo ya kisiasa na kutishiwa kuuawa na hatimaye ameamua kutoroka nchini.

Wakati huo huo Mwenyekiti wa Kamisheni ya Umoja wa Afrika Bi Nkosazana Dlamini Zuma juzi alisisitiza kuwa hali ya usalama nchini Burundi haifai kwa ajili ya uchaguzi wa wazim huru na wa kiadilifu. Viongozi wa nchi tano wanachama wa Jumuiya ya Afrika Mashariki (EAC) wamemtaka Rais wa Burundi ajiondoe katika kinyang’anyiro cha urais.

Viongozi wa Jumuiya ya Afrika Mashariki wanatazamiwa kukutana mjini Arusha, Tanzania tarehe 13 mwezi huu kujadili mgogoro na machafuko ya Burundi na taathira zake katika nchi nyingine za eneo hilo.